De Bank of England overweegt om de digitale pond een digitale centrale bankmunt (CBDC) – helemaal te schrappen. Steeds meer signalen wijzen erop dat het project terrein verliest. In plaats van inzetten op een eigen digitale munt, moedigt de centrale bank commerciële partijen aan om met vernieuwende betaaloplossingen te komen.

Wat is een CBDC?

Een CBDC (Central Bank Digital Currency) is een digitale vorm van geld die wordt uitgegeven door een centrale bank. Het is géén cryptomunt zoals Bitcoin, maar een digitale versie van contant geld of banktegoeden. Het idee: sneller, veiliger en goedkoper digitaal betalen zonder afhankelijk te zijn van commerciële banken of buitenlandse techbedrijven.

Bank of England zet vraagtekens bij nut

De Bank of England twijfelt of de digitale pond wel nodig is. Gouverneur Andrew Bailey zei tijdens een hoorzitting dat commerciële banken momenteel flinke stappen zetten in betalingsinnovatie. Volgens hem is het de moeite waard om eerst te kijken of de markt het probleem zelf oplost. Zijn boodschap is helder: als de sector het goed regelt, is een nieuwe vorm van geld overbodig.

Die uitspraken staan haaks op eerdere uitlatingen. In 2023 klonk het nog dat een digitale pond “waarschijnlijk nodig” zou zijn. Maar de toon is veranderd. Het project krijgt veel kritiek vanuit het publiek met meer dan 50.000 reacties op een consultatie, waarvan het merendeel sceptisch was.

Zorgen om privacy en stabiliteit

Er leven zorgen onder burgers en politici. Veel mensen zijn bang dat een digitale pond leidt tot meer overheidstoezicht op betalingen. Ook is er angst voor bankruns in crisistijd, waarbij mensen massaal digitaal geld weghalen bij commerciële banken. Daarnaast klinkt er bezorgdheid dat stablecoins van Big Tech-bedrijven de Britse pond kunnen ondermijnen.

VK loopt achter op andere landen

Wereldwijd doen centrale banken onderzoek naar digitale munten. Volgens de CBDC Tracker van Atlantic Council:

• Hebben 3 landen al een CBDC gelanceerd (Bahama’s, Jamaica en Nigeria)
• Zitten 49 landen in de testfase
• Zitten 20 landen in de ontwikkelfase
• Onderzoeken 36 landen de mogelijkheden

Het VK zit nog in de ontwikkelfase en loopt dus achter vergeleken met andere economische grootmachten.

In de VS wordt CBDC juist geblokkeerd

Ook in de Verenigde Staten ligt het onderwerp gevoelig. Het Huis van Afgevaardigden stemde in met de ‘Anti-CBDC Surveillance State Act’, een wet die het onmogelijk maakt voor de centrale bank om een digitale dollar te ontwikkelen zonder goedkeuring van het Congres.

Tegelijkertijd waarschuwde congreslid Marjorie Taylor Greene dat een nieuwe stablecoin-wet indirect alsnog ruimte maakt voor een Amerikaanse CBDC maar dan via een achterdeur.

Conclusie: Britse digitale munt op losse schroeven

De steun voor de digitale pond brokkelt af. Waar eerst werd gesproken over “waarschijnlijk nodig”, klinkt nu vooral twijfel. De centrale bank lijkt liever ruimte te geven aan commerciële innovatie dan zelf een nieuwe munt uit te rollen. Daarmee staat de toekomst van de Britse CBDC op losse schroeven.

Veelgestelde vragen over CBDC’s

Waarom willen landen een CBDC ontwikkelen?
Een CBDC kan zorgen voor snellere, goedkopere en veiligere betalingen. Overheden willen ook minder afhankelijk zijn van buitenlandse betaaltechnologie of commerciële stablecoins.

Wat is het verschil tussen een CBDC en een stablecoin?
Een CBDC wordt uitgegeven door een centrale bank en heeft officiële status. Stablecoins worden gemaakt door private partijen, maar proberen een stabiele waarde te houden ten opzichte van fiatgeld zoals de euro of dollar.

Waarom maken mensen zich zorgen over CBDC’s?
Vooral privacy is een punt van zorg. Omdat de overheid in theorie elke betaling kan volgen, vrezen critici voor financiële controle of surveillance. Ook is er angst voor verstoring van het bestaande banksysteem.