De Chinese AI-startup DeepSeek komt opnieuw in beeld dit keer niet vanwege indrukwekkende prestaties, maar vanwege opvallende stiltes. Hun nieuwste model, R1-0528, wordt door ontwikkelaars bekritiseerd omdat het gevoelige onderwerpen zoals de mensenrechtensituatie in China ontwijkt.

Slimme AI met een blinde vlek

Op papier ziet de update er goed uit: betere logica, scherpere analyses en minder “hallucinaties” AI-termen voor onzinantwoorden. DeepSeek claimt dat het model nu kan concurreren met topmodellen als ChatGPT en Gemini. Maar in de praktijk klinkt er kritiek: waar blijft de vrijheid van meningsuiting?

Een anonieme ontwikkelaar, actief onder de naam @xlr8harder, testte het nieuwe model uitvoerig. Wat opviel? Het model benoemt de interneringskampen in de Chinese regio Xinjiang wél als mensenrechtenschendingen, maar durft geen directe kritiek te leveren op de Chinese overheid. En dat terwijl internationale rapporten duidelijk zijn: er is sprake van gedwongen arbeid, indoctrinatie en structurele onderdrukking van de Oeigoerse minderheid.

Censuur in een open-source jasje

De ontwikkelaar noemt deze nieuwe versie zelfs “de meest gecensureerde tot nu toe” als het gaat om onderwerpen rond China. Zelfs als je het model rechtstreeks vraagt naar de rol van de Chinese overheid in Xinjiang, krijg je een omweg of ontwijkend antwoord. Het model erkent wel het probleem, maar zwijgt over de oorzaak.

Opvallend, want het model is open-source en vrij beschikbaar voor ontwikkelaars wereldwijd. Dat biedt hoop:

“De community kan dit aanpassen en verbeteren,” aldus de ontwikkelaar.

Wat heb je aan slimme AI als die niet durft te spreken?

Hoewel DeepSeek technisch vooruitgang boekt, roept het nieuwe model serieuze vragen op. In de race om betere AI lijkt er in dit geval iets anders verloren te gaan: de bereidheid om ook lastige gesprekken aan te gaan. En in een wereld waarin technologie steeds meer invloed krijgt, is dat misschien wel het belangrijkste onderdeel van ‘intelligentie’.