De Europese toezichthouder ESMA zet vraagtekens bij hoe Malta cryptobedrijven toelaat onder de nieuwe MiCA-regels. Volgens een nieuw rapport houdt de Maltese toezichthouder MFSA zich niet strikt genoeg aan de Europese richtlijnen. En dat kan gevolgen hebben voor de geloofwaardigheid van het hele MiCA-systeem.

Malta onder het vergrootglas

Sinds juni 2024 gelden er in de EU duidelijke spelregels voor cryptodienstverleners dankzij de Markets in Crypto-Assets Regulation (MiCA). Lidstaten mogen bedrijven pas een vergunning geven als aan alle voorwaarden is voldaan. Maar volgens ESMA nam Malta dat niet zo nauw.

De Maltese financiële toezichthouder MFSA zou bij minstens één cryptobedrijf een MiCA-licentie hebben afgegeven, terwijl er nog belangrijke punten openstonden. Welke partij het precies is, wordt niet gezegd. Wel is bekend dat Malta vier MiCA-vergunningen heeft verstrekt aan:

• Bitpanda (BP23)
• Crypto.com (Foris Dax)
• OKX (Okcoin Europe)
• ZBX (Zillion Bits)

OKX kwam eerder dit jaar al in opspraak. In april kreeg het bedrijf een boete van $1,2 miljoen wegens tekortkomingen in 2023 – vlak nadat het een MiCA-licentie kreeg.

Te soepel?

Volgens ESMA heeft de MFSA voldoende kennis en mensen in huis, maar schort het aan de manier waarop aanvragen worden beoordeeld. De EU-toezichthouder vindt dat Malta te snel een vergunning heeft verstrekt, terwijl sommige risico’s niet goed waren afgehandeld.

Malta zou volgens ESMA te veel vertrouwen op “toezicht achteraf”, terwijl bepaalde risico’s eigenlijk vóór de goedkeuring opgelost moeten worden. Andere toezichthouders binnen de EU krijgen het advies hier scherp op te letten.

Heeft dit gevolgen?

Voorlopig lijken bestaande licenties niet in gevaar. Experts denken dat het vooral gaat om een verschil in aanpak tussen Malta en ESMA. Volgens Nathan Catania van XReg is het lastig oordelen zonder details, maar verwacht hij geen directe intrekkingen.
Ook Juan Ignacio Ibañez van de MiCA Crypto Alliance ziet het rapport vooral als leerpunt, niet als dreiging:

“ESMA zegt in feite dat Malta strenger moet zijn, maar het betekent niet dat de bestaande vergunningen ongeldig zijn.”

Waarom dit ertoe doet

MiCA moet zorgen voor één duidelijke standaard voor crypto in de EU. Als landen daar te makkelijk mee omgaan, komt de geloofwaardigheid van het hele systeem onder druk te staan. Dit rapport is dus ook een waarschuwing aan andere landen: wees streng en zorgvuldig, anders dreigen verschillen in toezicht tussen lidstaten precies wat MiCA wil voorkomen.

Voor investeerders is het goed om te weten dat licenties niet automatisch betekenen dat een partij streng is gecontroleerd. De komende maanden zal duidelijk worden of Malta het advies van ESMA opvolgt en of andere landen soortgelijke signalen krijgen.