Waarom blockchains nog steeds geen geheugen hebben (en wat Optimum daaraan wil doen)

We noemen blockchains vaak de ‘gedecentraliseerde wereldcomputer’. Maar wie goed kijkt, ziet al snel dat er iets cruciaals ontbreekt: echt geheugen. En zonder snel en betrouwbaar geheugen kun je moeilijk spreken van een volwaardige computer.
Daar komt nu verandering in. Het nieuwe Web3-project Optimum, ontstaan aan het gerenommeerde MIT, wil het geheugenprobleem van blockchainnetwerken oplossen. En met de lancering van hun eerste private testnet is de eerste stap gezet.
Wat doet Optimum precies?
Optimum wil een soort ‘geheugenlaag’ bouwen bovenop bestaande blockchains. Niet zomaar opslag, maar een razendsnelle, slimme laag voor datadoorvoer — een soort decentrale RAM. De technologie daarachter heet Random Linear Network Coding (RLNC), een geavanceerde manier van dataverspreiding die al jarenlang academisch getest wordt.
Waar klassieke blockchains werken met zogenaamde gossip protocols — waarbij nodes willekeurig data naar elkaar doorsturen — pakt Optimum het slimmer aan. Hun systeem werkt met gecodeerde datapakketjes die efficiënter én sneller zijn. In tests zagen ze tot 20 keer meer bandbreedte en 2 keer snellere datadoorvoer.
Wat heb je daaraan als gebruiker?
Snellere blokken, minder vertraging in de mempool, en stabielere prestaties voor alles van validators tot DEX’en. Dat klinkt misschien technisch, maar het betekent gewoon: soepelere netwerken, lagere kosten en minder frustratie.
Het eerste product heet OptimumP2P en wordt nu getest door een selecte groep node-operators. Volgens de oprichters zijn er al meerdere samenwerkingen getekend. Maar uiteindelijk wil Optimum ook kleinere spelers belonen — bijvoorbeeld door ‘flex nodes’ te belonen met een utility token voor het actief verspreiden van data. Niet op basis van hoeveel je inzet of hoe lang je online bent, maar op basis van werk dat écht iets bijdraagt.
Volgende stap: echt geheugen
De échte gamechanger moet later dit jaar komen: een geheugenlaag die vergelijkbaar is met RAM in een gewone computer, maar dan volledig decentraal. Denk aan razendsnelle toegang tot data, met garanties op betrouwbaarheid (bekend uit de databasewereld als ACID-eigenschappen). Dat zou niet alleen latency verlagen, maar ook opslag en synchronisatie veel efficiënter maken.
Enthousiasme vanuit de sector
De plannen van Optimum blijven niet onopgemerkt. Ze haalden onlangs $11 miljoen op bij investeerders als 1kx, Robot Ventures en CMT Digital. Ook andere infrastructuurspelers, zoals data availability-project Avail, volgen het nauwlettend. Volgens mede-oprichter Prabal Banerjee past de techniek van Optimum goed binnen hun plannen om netwerken te schalen naar blokgroottes van 10GB of meer.
De ontbrekende schakel?
Voor nu richt Optimum zich nog op het verbeteren van datadoorvoer. Maar als het ze lukt om ook het geheugenvraagstuk op te lossen, zou dat wel eens het ontbrekende puzzelstukje kunnen zijn dat blockchains écht laat functioneren als de wereldcomputer waar we al jaren over praten.