Steeds meer bedrijven en projecten willen biometrische gegevens verzamelen, vaak onder het mom van digitale identiteitsverificatie. Maar volgens Privado ID-medeoprichter Evin McMullen is dit een zorgelijke ontwikkeling. Vooral wanneer mensen worden betaald voor hun persoonlijke data, roept dit ethische vragen op.

McMullen stelt dat vooral mensen in financiële nood gevoelig zijn voor dit soort financiële prikkels en daardoor geen echte vrije keuze hebben.

“Als je iemand betaalt voor iets dat zo gevoelig is als biometrische data, is dat geen toestemming – het is dwang.”

Overheden wereldwijd delen deze zorgen en grijpen steeds vaker in bij digitale ID-systemen die privacyregels overtreden.

World ID onder vuur in meerdere landen

Eén van de meest besproken digitale ID-projecten is World ID, voorheen bekend als Worldcoin. Dit systeem gebruikt irisscans als bewijs dat iemand een echt persoon is, niet een AI of bot. De scans worden uitgevoerd via een wereldwijd netwerk van speciale ‘orbs’.

Dit heeft geleid tot stevige kritiek en zelfs verboden in meerdere landen:

• Kenia verbood Worldcoin in augustus 2023 vanwege zorgen over privacy en gegevensbescherming.
• Spanje legde het project in maart 2024 stil, nadat bleek dat ook minderjarigen hun gegevens konden afstaan.
• Portugal schortte het project voor drie maanden op om onderzoek te doen naar de irisscan-technologie.
• Hongkong verbood Worldcoin in mei 2024, omdat het project meer gegevens verzamelde dan nodig was.
• Brazilië trok begin 2025 de stekker eruit, omdat het project crypto uitdeelde in ruil voor biometrische data. Volgens de Braziliaanse toezichthouder ondermijnde dit de vrijwillige toestemming van gebruikers.

Hoe ver mag een digitale ID gaan?

Digitale ID-systemen kunnen veel voordelen bieden, zoals betere online veiligheid en fraudebestrijding. Maar de vraag is: hoe zorgen we ervoor dat innovatie niet ten koste gaat van privacy?

Overheden en toezichthouders lijken de grens te trekken bij het verzamelen van biometrische data zonder voldoende bescherming. Projecten als World ID laten zien dat striktere regelgeving hard nodig is. Voor crypto-investeerders is het daarom slim om goed na te denken voordat ze hun persoonlijke data afstaan, zeker als daar een financiële beloning tegenover staat.