Franse justitie onderzoekt X om algoritmische manipulatie

Het Franse Openbaar Ministerie is een strafrechtelijk onderzoek gestart naar X (voorheen Twitter). Aanleiding zijn zorgen dat het platform zijn algoritmes gebruikt om buitenlandse beïnvloeding mogelijk te maken, en gebruikersdata op een oneerlijke manier verzamelt. Daarmee groeit de druk op Elon Musks platform in Europa.

Politieke zorgen over algoritmes van X

Op 12 januari werden twee officiële klachten ingediend bij de cybercrime-afdeling in Parijs. Eén kwam van parlementariër Éric Bothorel, lid van president Macrons partij. Hij stelde dat X “een extreem informatiebias” laat zien, die volgens hem alleen door manipulatie van het algoritme kan worden verklaard. Zijn vermoeden: dat dit in het voordeel werkt van de politieke voorkeuren van Elon Musk zelf.

De tweede klacht kwam van een anonieme hoge ambtenaar. Beiden vrezen dat X opzettelijk bepaalde content promoot of onderdrukt, en zo de publieke opinie probeert te sturen.

Waar draait het onderzoek precies om?

Het onderzoek is gestart door de J3-cybercrime-eenheid van de nationale gendarmerie, en richt zich op twee mogelijke misdrijven:

• Manipulatie van een geautomatiseerd systeem door een georganiseerde groep
• Frauduleuze dataverzameling uit datzelfde systeem

In feite onderzoekt justitie of X op grote schaal algoritmes inzet om data te extraheren en daarmee invloed uit te oefenen — iets wat in strijd kan zijn met Franse wetgeving.

X botst steeds vaker met Europese regels

Sinds Elon Musk in 2022 het platform overnam, staat X regelmatig onder druk van Europese toezichthouders. In Duitsland wonnen twee ngo’s recent een rechtszaak waarin X verplicht werd om publieke engagementdata te delen met onderzoekers die verkiezingsmanipulatie willen analyseren.

Daarnaast loopt er een officieel EU-onderzoek naar mogelijke schending van de Digital Services Act (DSA). Deze Europese wet verplicht grote platforms om transparanter te zijn over hun algoritmes en illegale content snel te verwijderen.

Wat is de Digital Services Act (DSA)?
Dit is een Europese wet die grote techplatforms zoals X verplicht om te zorgen voor transparantie, gebruikersveiligheid en het tegengaan van online misleiding.

Musk wil X omvormen tot financieel platform met crypto

De timing van dit onderzoek is gevoelig, omdat Musk X wil ombouwen tot een financieel platform met een belangrijke rol voor crypto. Denk aan betalingen, wallets en andere financiële diensten. Maar zonder vertrouwen van Europese toezichthouders kunnen die ambities lastig van de grond komen.

Conclusie

Het onderzoek in Frankrijk benadrukt opnieuw hoe kritisch overheden kijken naar X en zijn rol in het publieke debat. Als blijkt dat het platform bewust zijn algoritmes inzet voor manipulatie of datamisbruik, kan dat verstrekkende gevolgen hebben zeker voor Musks plannen om X in Europa als crypto-hub te lanceren.

Veelgestelde vragen

Waarom zijn algoritmes van platforms als X zo belangrijk?
Ze bepalen wat je wel of niet ziet. Als die sturend worden ingezet, kan dat invloed hebben op meningen, gedrag en zelfs verkiezingen.

Wat onderzoekt Frankrijk precies?
Ze kijken of X opzettelijk gebruikersdata verzamelt en zijn algoritmes inzet om de informatievoorziening te manipuleren, wat kan neerkomen op buitenlandse beïnvloeding.

Hoe kan dit gevolgen hebben voor crypto op X?
Als Europese toezichthouders X niet vertrouwen, kunnen ze het platform blokkeren of financiële diensten verbieden en dat schaadt de plannen om X crypto-vriendelijk te maken.