EU wil één toezichthouder voor cryptobedrijven
ESMA moet toezicht op crypto in Europa centraliseren
De Europese Unie wil het toezicht op cryptobedrijven zoals exchanges en stablecoin-uitgevers onderbrengen bij één centrale autoriteit: ESMA (European Securities and Markets Authority). Dat moet een einde maken aan de huidige versnippering, waarbij elk EU-land zijn eigen regels en vergunningen hanteert.
Volgens ESMA-voorzitter Verena Ross werkt de Europese Commissie aan plannen om het toezicht op verschillende financiële markten, waaronder crypto, rechtstreeks bij ESMA neer te leggen. Dat zou zorgen voor een “meer geïntegreerde en concurrerende financiële markt” in de EU.
Wat betekent dit voor MiCA?
De nieuwe Europese cryptowet MiCA (Markets in Crypto-Assets), die sinds juni 2024 van kracht is, moet één duidelijk regelboek vormen voor alle cryptobedrijven binnen de EU. Toch verloopt de uitvoering nog per land.
Elk land geeft momenteel zelf MiCA-licenties uit:
- Litouwen gaf zijn eerste licentie aan Robinhood Europe.
- Malta verleende vergunningen aan OKX en Crypto.com.
- Luxemburg gaf groen licht aan Bitstamp en Coinbase.
Volgens Ross zorgt deze decentrale aanpak voor vertraging en ongelijkheid. Elk land moet eigen experts opleiden en aparte controlesystemen bouwen, wat leidt tot verschillen in toezicht en kwaliteit.
Waarom één toezichthouder nodig is
ESMA werd na de financiële crisis van 2008 opgericht om het toezicht binnen de EU te harmoniseren. Toch blijft crypto een lastig dossier: sommige lidstaten trekken bedrijven aan met soepelere regels, terwijl anderen juist streng optreden.
Met een gecentraliseerd toezicht zou dat veranderen. Bedrijven kunnen dan rekenen op één Europese standaard, terwijl de EU haar positie als financieel centrum versterkt. Bovendien voorkomt het dat landen elkaar beconcurreren met soepelere vergunningseisen een praktijk die bekendstaat als ‘regulatory shopping’.
Discussie over het ‘passporting’-systeem
Een belangrijk discussiepunt binnen MiCA is het zogeheten passporting-systeem. Dat houdt in dat een cryptobedrijf met een MiCA-vergunning in één EU-land automatisch mag opereren in alle andere lidstaten.
In theorie bevordert dat de interne markt, maar in de praktijk ontstaan spanningen. Zo overweegt Frankrijk beperkingen op buitenlandse cryptobedrijven die al een licentie elders in de EU hebben. Critici waarschuwen dat dit juist in strijd is met het idee van één Europese markt.
Volgens Marina Markezic van de European Crypto Initiative ligt het probleem in de uitvoering.
“Er zijn 27 nationale toezichthouders die dezelfde wet handhaven. Dat zorgt voor verwarring en maakt MiCA minder effectief,” zegt ze.
Conclusie
De EU wil af van de lappendeken aan nationale cryptoregels en zet in op één centrale toezichthouder. Als ESMA het toezicht krijgt, kan dat leiden tot meer duidelijkheid en vertrouwen in de Europese cryptomarkt. Maar eerst moeten lidstaten het eens worden over wie de echte controle krijgt.
Veelgestelde vragen
Wat is MiCA?
MiCA (Markets in Crypto-Assets) is de Europese wet die regels vastlegt voor cryptobedrijven en stablecoin-uitgevers. Het doel is één wettelijk kader voor alle 27 EU-landen.
Wat doet ESMA?
ESMA (European Securities and Markets Authority) is de Europese toezichthouder die toezicht houdt op financiële markten. Ze wil nu ook cryptobedrijven onder haar toezicht brengen.
Wat is passporting?
Passporting betekent dat een bedrijf met een vergunning in één EU-land automatisch mag opereren in andere EU-landen. Dat maakt het makkelijker voor cryptobedrijven om EU-breed actief te zijn, maar zorgt ook voor discussie over nationale controle.
