De Europese Centrale Bank (ECB) wil de digitale euro invoeren als extra vangnet in de betaalinfrastructuur. Toch heerst er in Brussel veel twijfel. Terwijl de ECB benadrukt dat de munt onmisbaar kan zijn in crisistijden, maken Europarlementariërs zich zorgen over privacy en de toekomst van commerciële banken.

Wat is de digitale euro?

Een digitale euro is een zogenoemde central bank digital currency (CBDC): een digitale versie van de euro die direct wordt uitgegeven door de ECB. Het verschil met cryptomunten zoals Bitcoin of stablecoins is dat de digitale euro altijd één-op-één inwisselbaar is voor gewone euro’s en volledig wordt ondersteund door de centrale bank. Het idee is dat iedereen, ook bij storingen of cyberaanvallen, altijd veilig digitaal kan betalen.

ECB ziet digitale euro als noodoplossing

Volgens ECB-bestuurslid Piero Cipollone is de EU te afhankelijk van niet-Europese betaalproviders. Dat maakt de regio kwetsbaar in geval van crisis. De digitale euro moet die zwakte opvangen door altijd een betrouwbaar alternatief te bieden.

Cipollone benadrukte dat contant geld niet verdwijnt, maar dat digitale betalingen inmiddels zo essentieel zijn dat de overheid moet zorgen dat dit ook in noodsituaties gegarandeerd blijft.

Zorgen over privacy en banken

In het Europees Parlement ligt het plan echter gevoelig. Sommige politici vrezen dat burgers massaal hun spaargeld bij de ECB onderbrengen in plaats van bij commerciële banken. Dat zou banken financieel kunnen verzwakken.

Ook privacy blijft een heet hangijzer. Critici vrezen dat de ECB toegang krijgt tot persoonlijke betaalgegevens. Cipollone ontkrachtte dat: de bank zou volgens hem niets weten van betaler of ontvanger, en offline transacties met de digitale euro zouden net zo anoniem zijn als contant geld.

Niet iedereen gelooft dat verhaal. Eurosceptische parlementsleden waarschuwen dat de ECB met limieten op digitale rekeningen te veel macht krijgt, en dat die grenzen in crisistijden eenvoudig verhoogd kunnen worden.

Wanneer komt de digitale euro?

De ECB rekent erop dat de wetgeving rond de digitale euro in 2026 wordt afgerond. Daarna volgt nog een periode van testen en technische ontwikkeling. Als alles volgens plan verloopt, zou de munt rond 2029 beschikbaar kunnen zijn.

Toch moeten drie grote Europese instellingen het Parlement, de Commissie en de Raad nog hun goedkeuring geven. Daardoor is uitstel zeker niet uitgesloten.

Conclusie

De digitale euro wordt gepresenteerd als een veilig vangnet voor Europeanen. Maar zolang zorgen over privacy en de positie van commerciële banken niet zijn weggenomen, blijft de munt een onderwerp van discussie. Voorlopig lijkt een introductie pas tegen het einde van dit decennium realistisch.

Veelgestelde vragen

Wat is het verschil tussen een digitale euro en een stablecoin?
Een digitale euro wordt uitgegeven door de ECB en is altijd evenveel waard als een gewone euro. Stablecoins worden door private partijen gemaakt en zijn vaak gekoppeld aan de dollar of euro, maar brengen meer risico’s met zich mee.

Verdwijnt contant geld door de digitale euro?
Nee. De ECB zegt dat cash belangrijk blijft, juist voor toegankelijkheid en veerkracht.

Wanneer kan ik de digitale euro gebruiken?
Als het wetgevingsproces en de tests op schema blijven, kan de digitale euro rond 2029 beschikbaar zijn.