Na bijna anderhalf jaar in voorarrest mag Alexey Pertsev, ontwikkelaar van Tornado Cash, eindelijk de gevangenis verlaten. De Nederlandse rechter heeft zijn detentie geschorst, maar hij blijft onder elektronisch toezicht terwijl hij in beroep gaat tegen zijn veroordeling voor witwassen.

Voorwaardelijke vrijlating

Op X liet Pertsev weten dat hij weliswaar vrij komt, maar dat dit geen echte vrijheid betekent.

“Ik blijf onder toezicht, maar dit geeft me in ieder geval de kans om mijn beroep voor te bereiden en te vechten voor gerechtigheid,” schreef hij.

Zijn vrijlating staat gepland op 7 februari om 10:00 uur lokale tijd. Sinds augustus 2022 zat Pertsev vast in Nederland, nadat hij werd gearresteerd op verdenking van het faciliteren van witwassen via Tornado Cash. In mei 2024 werd hij veroordeeld tot vijf jaar en vier maanden celstraf.

Rechter legt verantwoordelijkheid bij ontwikkelaars

Tijdens zijn proces voerde Pertsev aan dat hij niet aansprakelijk kan worden gesteld voor hoe mensen Tornado Cash gebruiken. De rechter dacht daar anders over: volgens de rechtbank hadden hij en zijn mede-oprichters meer moeten doen om misbruik te voorkomen.

Zijn advocaten gingen direct in beroep, maar Pertsev werd meerdere keren borgtocht geweigerd. Hij moest in voorarrest blijven, ondanks meerdere pogingen om vrij te komen.

Brede gevolgen voor crypto-ontwikkelaars

De Tornado Cash-zaak heeft veel losgemaakt binnen de cryptosector. Niet alleen in Nederland, maar ook in de VS worden oprichters van het platform vervolgd. Roman Storm en Roman Semenov worden verdacht van het helpen witwassen van ruim $1 miljard aan cryptovaluta. Storm wacht zijn proces in vrijheid af, terwijl Semenov nog steeds voortvluchtig is en op de FBI’s Most Wanted-lijst staat.

Tornado Cash werd in 2022 op de sanctielijst van de VS geplaatst, wat leidde tot de arrestatie van de oprichters. Begin 2025 werden die sancties echter door een Amerikaanse rechter ongeldig verklaard, wat opnieuw vragen oproept over de juridische status van privacy-tools zoals Tornado Cash.

Waar ligt de grens?

Het proces tegen de ontwikkelaars van Tornado Cash heeft een bredere impact op de crypto-industrie. Roman Storm noemde zijn zaak een “gevaarlijke aanval op privacy” en waarschuwde dat de vervolging van softwareontwikkelaars een bedreiging vormt voor de toekomst van financiële privacy.

“Dit heeft nu al een afschrikwekkend effect op ontwikkelaars die werken aan privacy-tools,” stelde hij.

De kernvraag blijft: moeten ontwikkelaars verantwoordelijk worden gehouden voor wat gebruikers met hun software doen? Of gaat dit in tegen fundamentele principes van open-source ontwikkeling en financiële vrijheid?

De zaak van Pertsev en zijn mede-oprichters is nog niet voorbij. Met het hoger beroep in aantocht blijft de toekomst van Tornado Cash en soortgelijke projecten onzeker.