De Zweedse overheid pakt criminelen sinds kort niet alleen harder aan, maar ook slimmer. Dankzij een nieuwe wet mogen autoriteiten nu ook dure spullen, contant geld én crypto afpakken van mensen die officieel niet eens verdacht zijn zolang ze hun rijkdom maar niet kunnen verklaren.

Volgens minister van Justitie Gunnar Strömmer heeft Zweden sinds begin 2024 al meer dan 8,3 miljoen dollar aan criminele winsten in beslag genomen. Hoeveel daarvan in crypto zit, is niet bekend, maar Strömmer wil dat opsporingsdiensten zoals de belastingdienst en politie zich nadrukkelijker richten op crypto-inkomsten, vastgoed en bedrijfsbezittingen.

“Het is tijd om de druk echt op te voeren,” aldus de minister.

De wet, die in november 2024 in werking trad, draait de bewijslast feitelijk om. Iemand met opvallend veel vermogen denk aan dure horloges, dikke auto’s of flinke crypto wallets moet kunnen aantonen waar dat vandaan komt. Lukt dat niet? Dan mag het worden afgepakt, ook zonder strafzaak. Volgens de wetgever is de maatregel nodig om georganiseerde criminaliteit te bestrijden.

De aanpak is effectief, maar ook omstreden. In één geval zou een vrouw op het vliegveld van Göteborg ruim $137.000 en een Rolex zijn kwijtgeraakt. In de eerste week na invoering van de wet werd er voor zo’n $1 miljoen aan bezittingen geconfisqueerd.

Crypto niet alleen als doelwit, maar ook als kans

Niet iedereen in de politiek kijkt met argwaan naar crypto. Parlementslid Rickard Nordin riep in april de minister van Financiën op om Bitcoin toe te voegen aan de nationale reserves. Zijn idee: bewaar de BTC die de overheid in beslag neemt, in plaats van die direct te verkopen. Zo bouwt Zweden volgens hem een digitale buffer op voor de toekomst.

Nordin verwijst naar de Verenigde Staten, waar voormalig president Trump in maart opdracht gaf tot het opzetten van een nationale cryptoreserve. Die stap zou volgens hem ook andere landen aan het denken moeten zetten.

Zweden zit daarmee op een interessant kruispunt: aan de ene kant hard optreden tegen crimineel cryptogeld, aan de andere kant nadenken over de strategische waarde van Bitcoin voor de staat.