EU wil cryptotoezicht centraliseren: wat betekent meer macht voor ESMA?
EU zet grote stap richting centraal cryptotoezicht
De Europese Unie wil het toezicht op cryptobedrijven strakker organiseren. De European Commission stelt voor om de European Securities and Markets Authority (ESMA) veel meer zeggenschap te geven over crypto-asset service providers (CASP’s), handelsplatformen en andere belangrijke marktpartijen. Het doel: één duidelijke aanpak voor de hele EU en een kapitaalmarkt die beter kan concurreren met de Verenigde Staten.
De focus in dit artikel ligt op ESMA cryptotoezicht, een belangrijk zoekwoord waar veel Nederlandse crypto-investeerders naar zoeken.
Waarom de EU de regels wil aanscherpen
Op dit moment houdt elke lidstaat zelf toezicht op cryptobedrijven. Dat zorgt voor verschillen tussen landen en loopholes die niet passen bij een snelgroeiende markt. Met MiCA de Europese cryptowet die binnenkort volledig ingaat wordt al een basis gelegd, maar volgens meerdere landen is dat niet genoeg.
Frankrijk, Oostenrijk en Italië pleiten al langer voor één centraal toezichtsorgaan. Ze wijzen op landen waar de regels soepeler zijn en licenties te makkelijk worden afgegeven. Dat kan de veiligheid en betrouwbaarheid van de Europese cryptomarkt ondermijnen.
CASP’s zijn bedrijven die cryptodiensten aanbieden, zoals het bewaren van crypto, het faciliteren van handelsplatformen of het uitgeven van tokens. Door het toezicht bij ESMA neer te leggen, wil de EU meer consistentie en strengere handhaving bereiken.
Lagarde’s idee van een “Europese SEC”
ECB-president Christine Lagarde stelde in 2023 al voor om een soort Europese SEC te creëren. In de VS houdt de Securities and Exchange Commission toezicht op de volledige kapitaalmarkt, inclusief crypto. Dat model maakt snellere beslissingen mogelijk en voorkomt grote verschillen tussen regio’s.
Lagarde ziet ESMA als de logische partij om dit in Europa te doen. Volgens haar heeft de EU een breed mandaat nodig om risico’s te beperken bij grote cryptobedrijven die in meerdere landen actief zijn.
Zorgen bij crypto en fintechstartups
Niet iedereen is enthousiast. Sommige startups wijzen erop dat centralisatie de besluitvorming vertraagt. ESMA moet dan veel meer personeel en middelen krijgen om aanvragen te verwerken en toezicht te houden. Volgens kleinere spelers werkt nauwe samenwerking met lokale toezichthouders juist efficiënter, zeker in de beginfase van een bedrijf.
De angst bestaat dat de Europese cryptosector minder ruimte krijgt om te experimenteren en dat innovatie achterblijft bij landen zoals de VS.
Europa wil zijn kapitaalmarkt sterker maken
Het plan past binnen een bredere strategie om Europese markten aantrekkelijker te maken. De totale beurswaarde in de EU stond in 2024 op slechts 73% van het bruto binnenlands product. In de VS ligt dat op 270%. Dat enorme verschil laat zien waarom de EU sneller en strakker wil organiseren.
Meer centrale regulering moet het vertrouwen vergroten, investeringen makkelijker maken en grensoverschrijdende handel stimuleren.
Conclusie
De EU beweegt duidelijk richting één centraal cryptotoezichtmodel met ESMA in de hoofdrol. Dat kan zorgen voor een stabielere en veiliger markt, maar het kan ook meer druk leggen op kleinere bedrijven. De komende onderhandelingen in het Europees Parlement en de Raad bepalen hoe ver deze centralisatie uiteindelijk gaat. Voor Nederlandse crypto-investeerders is het vooral belangrijk om te volgen hoe MiCA en ESMA de markt de komende jaren vormgeven.
FAQ
Wat is ESMA?
ESMA is de European Securities and Markets Authority. Het agentschap bewaakt financiële markten in de EU en ziet toe op beleggersbescherming. Met de nieuwe plannen krijgt ESMA waarschijnlijk een veel grotere rol in cryptotoezicht.
Wat is een CASP?
Een crypto-asset service provider (CASP) is een bedrijf dat diensten aanbiedt rond crypto, zoals bewaren, verhandelen of uitgeven. Onder MiCA moeten CASP’s aan strikte regels voldoen.
Heeft dit gevolgen voor Nederlandse cryptobedrijven?
Ja. Als ESMA verantwoordelijk wordt voor de vergunningen en het toezicht, krijgen bedrijven te maken met één Europese aanpak. Dat maakt de markt duidelijker, maar mogelijk ook strenger.
