De wereldwijde overheidsschuld is volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) opgelopen tot meer dan $102 biljoen. Binance-oprichter Changpeng Zhao (CZ) heeft een opvallend idee geopperd: maak alle overheidsuitgaven transparant door ze vast te leggen op de blockchain.

In een bericht op X (voorheen Twitter) schreef CZ:

“Onpopulaire mening: Alle overheden zouden hun uitgaven moeten vastleggen op de blockchain—een onveranderlijk openbaar grootboek. Het heet niet voor niets ‘publieke uitgaven’.”

Zijn voorstel komt op een moment dat er steeds meer aandacht is voor de mogelijkheden van blockchain binnen de publieke sector. Zo onderzoeken Elon Musk en het Amerikaanse Department of Government Efficiency (DOGE) of blockchain kan helpen om het federale begrotingstekort te verkleinen.

Wat kan blockchain betekenen voor overheidsuitgaven?

Blockchain werkt als een openbaar en onveranderlijk register waarin transacties worden vastgelegd. Het idee is simpel: als elke uitgave zichtbaar en controleerbaar is, wordt het lastiger om geld verkeerd te gebruiken of financiële misstappen te verbergen.

Voorstanders van dit idee geloven dat het gebruik van blockchain een revolutie kan betekenen voor de publieke sector. Transparantie kan overheden dwingen om zorgvuldiger met belastinggeld om te gaan en voorkomt dat schimmige transacties verborgen blijven.

De link tussen schuld, beleid en geldcreatie

Overheidsuitgaven zijn onlosmakelijk verbonden met fiscaal beleid (hoe overheden begrotingen opstellen) en monetair beleid (hoe centrale banken de geldvoorraad beheren). Een goed voorbeeld hiervan is de beslissing van voormalig president Richard Nixon in 1971 om de Amerikaanse dollar los te koppelen van de goudstandaard.

Die keuze maakte het voor de Amerikaanse overheid mogelijk om onbeperkt geld te drukken. Het resultaat? Een exploderende staatsschuld die inmiddels meer dan $36 biljoen bedraagt en een flinke afname van de koopkracht van de dollar.

Een rapport van mei 2023 waarschuwde dat de Amerikaanse schatkist op het punt stond zonder geld te komen zitten. Bovendien wordt verwacht dat het begrotingstekort in het komende decennium zal verdubbelen.

Bitcoin: een oplossing voor inflatie en transparantie?

Cryptovaluta zoals Bitcoin worden steeds vaker genoemd als alternatief voor traditionele valuta. Met een vaste limiet van 21 miljoen munten biedt Bitcoin een oplossing voor het onbeperkt bijdrukken van geld. Daarnaast maakt de blockchain-technologie achter Bitcoin het mogelijk om transacties transparant en controleerbaar te houden.

In 2024 stelde voormalig president Trump zelfs voor om Bitcoin in te zetten om de Amerikaanse staatsschuld te verminderen. Assetmanager VanEck ondersteunde dit idee en berekende dat een strategische Bitcoin-reserve de staatsschuld in 25 jaar met 35% zou kunnen verlagen.

Een transparante toekomst?

Het vastleggen van overheidsuitgaven op de blockchain kan een gamechanger zijn. Niet alleen maakt het publieke uitgaven transparant, maar het kan ook zorgen voor meer verantwoordelijkheid en minder verspilling.

Hoewel dit idee nog in de kinderschoenen staat, biedt blockchain-technologie veelbelovende oplossingen voor een eerlijker en transparanter financieel beleid. Of het nu gaat om het tegengaan van inflatie met Bitcoin of het verbeteren van de controle op overheidsbestedingen, blockchain lijkt een stap richting een meer verantwoordelijke toekomst.